โรคระบาดกับกีฬา ???

                   ปัญหาทางเศรษฐกิจที่รุมเร้าโลกและประเทศไทยนับวันจะยิ่งมองหาทางออกได้ยากยิ่งขึ้น   นอกจากปัญหาเศรษฐกิจตกต่ำทั่วโลก  สงครามการค้าระหว่างสหรัฐกับจีน  ความตรึงเครียดระหว่างสหรัฐกับอิหร่าน และล่าสุด “ไข้หวัดโคโรน่า”  ก็มากระหน่ำซ้ำเติมเศรษฐกิจโลกเข้าไปอีก   การปิดเมืองและห้ามนักท่องเที่ยวแบบกลุ่มออกนอกประเทศของจีนมันมีผลกระทบทั่วโลกกับอุตสาหกรรมท่องเที่ยวและกีฬา ตัวอย่างเช่นประเทศไทยจะได้รับผลกระทบอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้  ปกติมีนักท่องเที่ยวจีนมาเที่ยวไทยประมาณเดือนละ  9แสนคนจากจำนวนนักท่องเทียวจีน 10.8 ล้านคนในปี 2562  ในจำนวนนี้เป็นแบบกลุ่มประมาณครึ่งหนึ่งคือ 4.5แสนคนต่อเดือน  ถ้าสามเดือนก็จะทำให้นักท่องเที่ยวหายไป 1.35 ล้านคนเป็นอย่างน้อย  ใช้จ่ายคนละประมาณ 4-5 หมื่นบาทต่อคนก็จะทำให้รายได้ของประเทศหายไป 54,000 ล้านบาทถึง 67,500 ล้านบาท  นับว่าเป็นตัวเลขที่ไม่น้อยเลยทีเดียว

               คำถาม........แล้วถ้าหากเกิดวิกฤติในลักษณะเดียวกันนี้กับประเทศที่กำลังจะจัดกีฬาอีเวนต์ใหญ่ๆ  ไม่ว่าจะเป็น ซีเกมส์  เอเชียนเกมส์  หรือ โตเกียวโอลิมปิค 2020   ประเทศเจ้าภาพจะดำเนินการอย่างไร  แม้ว่าจะระงับเหตุให้หมดไปได้ก่อนการแข่งขันจะเริ่มขึ้น  แต่ก็คงจะเกิดความกลัวที่จะเดินทางไปร่วมการแข่งขันหรือชมการแข่งขัน ???   เป็นคำถามที่น่าสนใจ.....ซึ่งผมเองก็ยังไม่มีคำตอบในเรื่องนี้ที่ชัดเจนนัก   แต่ขอให้มุมมองในการแก้ไขปัญหาของจีนในครั้งนี้ ว่าสุดยอดการตัดสินใจของประธานาธิบดีจีนที่ปิดเมืองอู่ฮั่นและเมืองใกล้เคียง  ตลอดจนห้ามคนจีนเดินทางแบบกรุ้ปทัวร์ออกนอกประเทศ   และเกมส์การแข่งขันไม่ว่าจะเป็นมวยคัดเลือกโอลิมปิคที่ย้ายไปจอร์แดน  ฟุตบอลเอเอฟซีแชมป์เปี้ยนลีกระหว่างบุรีรัมย์กับเซียงไฮ้ที่แข่งขันโดยปราศจากคนดู เป็นต้น  นับว่าเป็นความกล้าหาญของผู้นำที่ตัดสินใจในกครั้งนี้   เรายังไม่สามารถคาดการ์ณได้ว่าจะทำให้เศรษฐกิจเสียหายทั้งจีน  และทั้งโลกใบนี้เท่าไหร่คงต้องรอดูหลังจากจัดการกับ “ไข้หวัดโคโรน่า”เสียก่อน

                  สุดท้ายลองมาคิดดูกันว่าหากโรคนี้ไประบาดที่อังกฤษ  ซึ่งแน่นอนว่ากีฬาสุดฮิตคือ “พรีเมียลีก” ที่กำลังขับเคียวกันจนพอจะมองเห็นแชมป์ที่ไม่น่าพลาดว่าจะเป็น “ลิเวอร์พูล”   จากสถิติผู้ชมพรีเมียลีก ระหว่างฤดูกาล 2017-2019-2020 รวมสามฤดูกาลนี้ จะมีผู้ชมเฉลี่ยต่อนัดเท่ากับ  38,275 / 38,812 / 39,244   เรียกได้ว่าเกือบสี่หมื่นคนต่อนัด  แต่ละสัปดาห์จะมีการแตะกัน 10 นัด สามเดือนก็ 120 นัด  รวมผู้ชมก็ประมาณ เท่ากับ 4.8 ล้านคน  มูลค่าทางเศรษฐกิจที่หายไปมหาศาล.......ไม่อยากคิดเลยว่าจะเกิดอะไรขึ้นหากมีเชื้อโรคระบาด...หายนะ ชัด ๆๆๆ

เรามาถึงจุดนี้ได้อย่าไร ??

            วงจรเศรษฐกิจดูเหมือนว่ามันจะมีวงรอบ 10 / 20  ปี  หรือไม่เป็นข้อสังเกตุที่นักเศรษฐศาสตร์หลายคนได้เคยปรารภไว้   ซึ่งก็ดูเหมือนว่ามันจะไม่ห่างไกลจากข้อสังเกตุนั้นเสียทีเดียว   ลองมาดูย้อนไปซัก 40 – 50 ปี เราก็จะพบว่าในปี 2520  เศรษฐกิจของไทยเราหยุดชะงักเพราะปัญหาราคาน้ำมันที่พุ่งสูงจนกระทบกับต้นทุนการผลิตอย่างแรง  เพราะในช่วงปี  2500-2520 ประเทศไทยอยู่ในยุคพัฒนาอุตสาหกรรมและส่งเสริมการส่งออกเป็นหลัก   และอีกครั้งหนึ่งในปี 2540 ภาวะวิกฤตต้มยำกุ้ง และการลดค่าเงินบาท ทำให้ธุรกิจอุตสาหกรรมต่างๆล้มระเนระนาด  และพอมาถึง พ.ศ.2560 ก็มีภาวะเศรษฐกิจทรงตัว ถดถอยทั่วโลก  หรืออย่างน้อยที่สุดเติบโตช้า  ลามมาถึงปี 2563  ที่ปรมาจารย์หลายท่านส่งสัญญาณว่า  เผาจริง  ตายจริง  ฟุบจริง  ไม่ใช่นิยายแต่เป็นของจริงที่เราต้องเตรียมรับมือ  ปรับตัว   เพื่อความอยู่รอดให้ได้แบบแมลงสาบ  อย่าทำตัวแบบไดโนเสาร์ใหญ่โตแต่ไม่ปรับตัวในที่สุดก็สูญพันธุ์

                คำถามว่า  “เรามาถึงจุดนี้ได้อย่างไร? ………….ก็คงจะมีหลายสาเหตุ  เพราะหลายประเทศก็ยังมีการเติบโตทางเศรษฐกิจที่น่าพอใจ  ไม่ว่าจะเป็น  เวียดนาม  อินโดนีเซีย    ซึ่งพอจะรวบรวมปัญหาของประเทศไทยมาไว้  (พร้อมทั้งข้อคิดเห็นในการปรับแก้ )

1.การศึกษา   ส่งเสริมให้มีการเรียนในระดับ ปริญญาจนล้นเมือง ทั้ง  ตรี  โท เอก  เราเห็นคนทำงานต่ำกว่าวุฒิมากมาย  นอกจากนั้นแล้วการเรียนการสอนที่มุ่งแต่จะให้ท่องจำ  ข้อสอบคำขวัญวันเด็กแต่ละปีเป็นตัวอย่างที่คลาสสิคที่สุดจำไปเพื่อ.....?  ปีหน้าก็เปลี่ยนแล้ว  ค่านิยม 12 ประการ ไม่รู้ว่าวันนี้คนออกค่านิยมจำได้ถึงครึ่งหรือไม่   มีสถาบันอุดมศึกษาในทุกสังกัด รวม  310 แห่ง(รวมวิทยาเขตต่างๆ) จำนวนนักศึกษาเกือบ 2 ล้านคน  แต่ในขณะที่สายอาชีวะ สถาบันของรัฐ 429 แห่ง ของเอกชน 482 แห่ง นักศึกษารวม แค่  1 ล้าน คือประมาณว่าเราผลิตระดับปริญญาเป็นสองเท่าของสายอาชีวะ  ในขณะที่มีแต่ รมต.และ ปลัดที่พร่ำบ่นว่าอาชีวะขาดแคลน  แก้อย่างไร.....ง่ายนิดเดียว  เปิดรับระดับปริญญาให้น้อยลง  เพิ่มระดับอาชีวะ.....จบข่าว    ทำไมทำไม่ได้ ????   ลดระดับ ม.ปลาย ลง เพิ่มอาชีวะระดับ ปวช. ปวส. แทน  ทำไมทำไม่ได้ ???    ที่สำคัญไปกว่านั้นระบบการเรียนการสอนการประเมินผลที่ต้องให้ผู้เรียนมีความคิด  มีประสบการณ์  การเรียนร่วมและทำงานที่เรียกว่า “ทวิภาคี” ซึ่งมีหลายสถาบันได้ดำเนินการอยู่แล้วต้องทำให้เข้มข้นขึ้น   ที่สำคัญลดการผลิตระดับปริญญาให้ได้ 

2.แรงงาน  ปี 2563 นี้คนวัย 60 มีถึง 12 ล้านคนแล้วคิดเป็น 18%   ในขณะที่คนในวัยทำงาน มีอยู่ประมาณ  40 ล้านคนเศษ  ที่สำคัญไม่ยอมทำงานอีกต่างหากเรียกได้ว่าว่างงานแบบสมัคใจ   พม่า ลาว เขมร ถึงเต็มบ้านเต็มเมือง  ประกาศหาแม่บ้าน ให้เงินเดือน 12,000 ยังไม่มีคนไทยมาสมัครทำงานเรย  เพราะชอบอิสระ

3.สินค้าเกษตร  มีราคาตกต่ำที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะหลายปัจจัย  ปัจจัยที่สำคัญคือกำลังซื้อที่ลดลง  และต้นทุนการผลิตที่สูงกว่าประเทศคู่แข่งขัน   นี่ยังไม่นับภัยพิบัติที่ประเทศเรามีน้อยที่สุดก็ว่าได้สำหรับภัยพิบัติที่ไม่อาจบริหารจัดการได้  แต่ที่บริหารจัดการได้ก็ไม่ได้บริหาร  หรือ บริหารไม่เป็น  ดูแค่ภัยแล้งปี 2563 นี่ก็จะเห็นได้ชัด   แถมเราคุยกันมาตั้งแต่ผมจำความได้ว่า  “เราต้องแบ่งโซนนิ่ง”  บริหารจัดการผลผลิตให้พอดีกับความต้องการของตลาด  ผ่านมา 40 ปียังไปไม่ถึงไหน  ทั้งที่ประเทศไทย ดินดี  น้ำดี (ยกเว้นบางช่วงเวลาที่ท่วมบ้า  แล้ง บ้าง)  พัฒนาต้นทุนการผลิตหรือเพิ่มผลผลิตให้สรุปได้ว่ามีต้นทุนที่แข่งขันได้กับโลกที่เปลี่ยนแปลงไป 

4.ค่าแรงที่สูงอย่างต่อเนื่อง  ก็เป็นเหตุปัจจัยเร่งเสริมแต่หากเราได้ผลผลิตที่สูงกว่า  ผลิตสินค้าที่มีมูลค่าเพิ่มมากกว่า ปัจจัยปัญหาค่าแรงก็จะไม่ใช่ปัญหาแต่อย่างใด  

5.ผู้บริหาร  รัฐบาล  ที่มีวิสัยทัศน์  ทำงานเป็นทีม เพราะที่ผ่านมาเราจะเห็นได้ถึงความขัดแย้งลงลึกไปถึงทุกระดับ  และจะคงอยู่ไปอีกตราบนานเท่านาน 

6.ปัญหาการจัดสรรทรัพยากรและ ความเหลื่อมล้ำ  ยิ่งพัฒนา ยิ่งแย่ลง จนวันหนึ่งจะเกิดวิสัญญีในประเทศไทย เขียนแปะข้างฝาไว้ได้เลย  ยิ่งพัฒนา EEC  ก็จะยิ่งเหลื่อมล้ำ   เพราะรายย่อย SME จะตายหมด  ต้องพัฒนาไปควบคู่กัน  ทั้ง ธุรกิจขนาดใหญ่  ขนาดกลาง  ขนาดย่อม วิสาหกิจชุมชน  ร้านค้าชาวบ้าน

                สุดท้ายแล้วความหวังของประเทศไทยผมฝากไว้กับ  “การท่องเที่ยว  ไม่ว่าจะเป๊นกีฬาเพื่อการท่องเที่ยว  การท่องเทียวเชิงอนุรักษ์   ท่องเที่ยวเพื่อสุขภาพ  ท่องเที่ยววิถีชุมชน ฯลฯ  ”  และ “อาหาร ผลไม้  รวมทั้งผลผลิตที่แปรรูปและสร้างมูลค่าเพิ่ม”   ................ไม่เชื่อคอยดู  2580  คืออีก  17 ปีข้างหน้าค่อยมาอ่าน แต่ตอนนั้นผมคงไม่อยู่แล้ว ............... บายๆๆๆๆๆๆ

ผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจจากธุรกิจกีฬา

             

            วันนี้เราเองคงต้องยอมรับว่าอุตสาหกรรมกีฬานั้นถือเป็นอุตสาหกรรมหนึ่ง จะสังเกตุได้จากเกิดการหมุนเวียนทางเศรษฐกิจอันเป็นผลมาจากกีฬาต่างๆ จนถึงกับได้ถูกบรรจุไว้ในวาระปฏิรูปที่ 19  เรื่องการกีฬาของสภาการปฏิรูปการขับเคลื่อนประเทศจนได้บทสรุปในเรื่องการส่งเสริมอุตสาหกรรมกีฬา ซี่งรายได้จากอุตสาหกรรมกีฬานี้แบ่งได้ออกเป็นสองกลุ่มหลัก  รายได้จากกีฬาเพื่อการอาชีพ (Professional Sports Revenue) และรายได้จากกีฬาเพื่อความบันเทิงและนันทนาการ (Recreational Sports Revenue) ซึ่งผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจจากอุตสาหกรรมกีฬานั้นสามารถแบ่งออกได้เป็นประเภทต่างๆดังนี้

                1.ผลประโยชน์โดยตรง  อันได้แก่  ค่าบัตรเข้าชมการแข่งขัน  ค่าซื้อของที่ระลึก ซึ่งอาจจะมีมูลค่าไม่สูงมากนักเมื่อเทียบกับผลประโยชน์โดยอ้อม    

2.ผลประโยชน์โดยอ้อม อันได้แก่ ค่าที่พัก  ค่าอาหาร ที่เดินทางไปชม  หรือ ไปเล่นกีฬานั้นๆ รวมทั้งการท่องเที่ยวที่ต่อเนื่องจากการชมกีฬา  ซึ่งจะเห็นได้ชัดเจนจาก  โอลิมปิค 2020 ที่โตเกียว Nikkei Asian Review คาดการ์ณว่าในการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก 2020 จะมีผู้คนเดินทางมายังกรุงโตเกียวจำนวน 10 ล้านคน (รวมชาวต่างชาติและคนญี่ปุ่นเอง)  แต่ละคนต้องจับจ่ายใช้สอยเป็นค่าที่พัก ค่าอาหาร  ค่าเดินทาง  ฯลฯ  ทำให้ห้องพักในช่วงเวลาดังกล่าวนั้นน่าจะขาดแคลน  แต่ด้วยความคิดสร้างสรรค์ของญี่ปุ่น  จึงด้นำรถบ้านมาให้บริการสามารถเข้าพักได้ 7 คน ซึ่งมีสิ่งของอำนวยความสะดวก ไม่ว่าจะเป็น ตู้เย็น, เครื่องปรับอากาศ, เตาแก๊ส  เปรียบเสมือนอยู่บ้านสำหรับค่าบริการประมาณ 30,000บาท เมื่อหาร 7 คนแล้ว ก็ตกคนละ  4,200 บาท นับว่แพงเอาการอยู่เหมือนกัน  แต่ ณ. ช่วงเวลานั้นหากมันขาดแคลนจริงๆยังไงก็ต้องเอา  ผมเองได้จองบัตรชมเทควันโดรุ่น 49 กก.หญิง ดูตั้งแต่รอบเช้า ยันรอบชิง รวมค่าที่พักสองคืน หมดไป 46,000 บาทผ่านตัวแทนในประเทศไทยนับว่าแพงเอาการแต่ขอบอกว่าไปจองตอนนี้ไม่มีแล้วครับ    แถมไหนก็ไปญี่ปุ่นทังที่นั่งเครื่องไป 6 ชม จะไปนอนแค่สองคืนก็คงไม่คุ้มเลยต้องจองอยู่ต่ออีกสองคืน  โรงแรมแพงมากขอบอกปรับขึ้นเท่าตัวจากอัตราปกติ  โดยคาดกันว่าจะมีรายได้ในช่วงโอลิมปิคและพาราลิมปิคถึง  2 ล้านล้านบาท

                3.ผลพลอยได้อื่นๆ  ไม่ว่าจะเป็นสาธารณูปโภคต่างๆ รวมทั้งสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ  และ ผลพลอยได้ทางสังคมและวัฒนธรรม เช่น  รถไฟฟ้า  ถนนหนทาง  สนามกีฬา ที่จะเป็นแรงบันดาลใจให้คนใส่ใจสุขภาพ หรือ โอลิมปิคที่ปักกิ่ง ได้สร้างวัฒนธรรมการเข้าคิวให้กับคนจีน แม้จะยังไม่เกิดผลอย่างสมบูรณ์ก็ตาม